فیلتراسیون روشی است که در آن با استفاده از لایه‎های متخلخل میزان ذرات معلق موجود در مایع کاهش داده می‎شود بسیاری از عوامل در کارکرد مناسب فیلترهای شنی موثر هستند. مهمترین عوامل در کارکرد مناسب فیلترهای شنی و رسیدن به حداکثر راندمان به شرح زیر می باشند:

• دانه بندی و شکل ذرات تشکیل دهنده بستر:

اندازه و شکل دانه های بستر تاثیر عمده ای در کارایی فیلتر دارد دانه بندی شن یا آنتراسیت بر اساس دو عامل اندازه موثر و ضریب یکنواختی تعیین می‎شود. اندازه موثر اندازه ای است که 10% از ذرات داخل بستر اندازهای کوچکتر از آن و 90% از ذرات اندازهای بزرگتر از آن داشته باشد.

• سرعت عبور آب از بستر:

کیفیت آب فیلتر شده بستگی چندانی به سرعت آب عبوری از روی بستر ندارد ولی سرعت آب عبوری و میزان ذرات موجود در آن رابطه مستقیم با مدت زمان بهره بردای بین دو شستشو و افت فشار آن دارد افت فشار در صافی نمایانگر مسدود شدن خلل و فرج بستر صافی است افت فشار بستگی به زمان کارکرد و سرعت آب عبوری دارد.

• روش شستشوی صافی شنی:

بر اساس نوع و ابعاد فیلتر شستشو با استفاده از آب به تنهایی و یا شستشو با استفاده از آب و هوا انجام میشود در شستشو با آب باید سرعت و فشار آب در حدی باشد تا حجم بستر را ۱۵ افزایش دهد تا ذرات از هم فاصله گرفته و ذرات به دام افتاده از بستر خارج شوند در فیلترهای با سایز بالا آب به تنهایی توانایی بر هم زدن بستر فیلتر را ندارد. به همین منظور از هوا برای بر هم زدن بستر استفاده می شود.

انواع بستر قابل استفاده در صافی شنی

به طور کلی میتوان دو نوع مختلف برای طراحی فیلتر شنی تصفیه آب در قسمت بستر آن در نظر گرفت.

1. بستر یک لایه در این نوع بستر فقط از یک نوع شن یا سیلیس برای پر کردن مخزن فیلتر استفاده می شود.
2. بستر چند لایه در این نوع بستر از چند لایه شن یا سیلیس استفاده می‎شود به این ترتیب میتوان از چگالی‎های مختلف برای پر کردن بستر استفاده کرد.

نکته قابل ذکر این است که در بسترهای چند لایه شاهد افت فشار کمتری خواهیم بود علت آن نیز نوع قرارگیری شن‎ها از کوچک به بزرگ و بر حسب چگالی است. با این روش از تمام فضای بستر فیلتر برای حذف ذرات معلق میتوان بهره برد.

فرآیند بک واش صافی شنی (backwash )

کیفیت فیلتراسیون فیلترهای شنی با جذب ذرات و مواد آلوده و نگهداشتن آنها بروی سطح سیلیس به مرور زمان از دست می‎دهند و نیاز به احیا و نظافت خواهند داشت. عملیات بک واش یا همان پس شویی در فیلتر شنی زمانی انجام می‎شود که نشانگرهای فشار در ورودی و خروجی فیلترشنی افت را نشان دهند.

در واقع هدف از این عمل رفع گرفتگی فیلتر است و به صورت دوره ای انجام می‎شود در انجام آن آب از سمت بستر برعکس حالت عادی به سمت فیلتر پمپ می شود. این کار برای چند دقیقه ادامه پیدا می‎کند نرخ جریان آب نیز بین ۳ تا ۱۰ متر مکعب بر متر مربع در هر ساعت است. بر اساس میزان استفاده از فیلتر به طور معمول هر چند روز یک بار بکواش برای احیای سیستم لازم است.

نکات مهم هنگام خرید فیلتر شنی

هنگام خرید فیلتر شنی باید به یک سری نکات توجه داشته باشید این نکات مهم عبارتند از:

• جنس بدنه و ضخامت:

 آن اگر جنس بدنه صافی شنی از فولاد ،باشد استحکام و دوام آن بالاتر و بهتر است و مطابق با استانداردهای جهانی می.باشد. ضخامت بدنه نیز براساس سایز و ظرفیت فیلتر محاسبه می شود.

• پوشش بدنه :

فیلترهای شنی به دلیل کاربردشان کمی حساس و آسیب پذیر هستند به همین دلیل باید در پوشش داخلی بدنه آنها حتما از رنگ دولایه و اپوکسی استفاده شود. برای پوشش خارجی فیلتر نیز بهتر است از دو لایه رنگ روغنی استفاده گردد.

• دریچه های دسترسی:

 فیلترهای شنی باید دارای دو دریچه دست رو و آدم رو باشند. برای ریختن سیلیس داخل فیلتر به دریچه دست رو نیاز دارید و برای عایق کردن داخل فیلتر به دریچه آدم رو نیاز خواهید داشت. اگر یک فیلتر شنی فاقد دریچه آدم رو بود میتوانید هر دو کار را از دریچه دست رو انجام دهید.

• اندازه سیلیس:

هنگام خرید فیلترهای شنی حتما به اندازه و سایز سیلیس توجه کنید زیرا با توجه به فعالیت شما اندازه دانه های سیلیس و قطر آنها تعیین و انتخاب می‎شود.

• قطر و سایز منبع:

 به قطر و سایز منبع دستگاه توجه کنید و مطمئن شوید از درب محل کار شما عبور کند و به خوبی در محل مورد نظر نصب و تعبیه شود.

• نوع جوشکاری:

 به نوع جوشکاری روی بدنه فیلتر دقت نمایید برای دوام بیشتر دستگاه و جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی بهتر است جوشکاری بدنه به شکل اتومات انجام شده باشد.

نگهداری صافی شنی

تمام تجهیزات دیگر که درگیر با آب یا فاضلاب هستند و عملیات تصفیه را انجام میدهند نیاز به نگهداری و سرویس منظم دارند. این کار باعث میشود طول عمر تجهیزات بالا رفته و همواره کیفیت کار آنها در بهترین حالت ممکن باشد. بنابراین لازم است نکاتی را شرکت سازنده به شما اعلام میکند رعایت نمایید.

در ادامه برخی از اقدامات لازم برای نگهداری از دستگاه صافی شنی صرف نظر از نوع و ابعاد و کاربرد آن بیان می‎کنیم.

1. انجام عمل بکواش به صورت مستمر و منظم براساس زمانبندی ارائه شده از سوی سازنده
2. برنامه ریزی در انجام فرآیند همگن سازی سیلیس
3. فست راین کردن
4. ایجاد محیط فیزیکی مناسب برای نصب محل نصب نباید خیس و مرطوب باشد.
5. ایجاد دمای محیطی مناسب که کمتر از ۵ درجه و بیشتر از ۶۵ درجه سانتی گراد نباشد.
6. وارد کردن ضربه و یا ایجاد خط و خش عمیق در سطح بدنه فیلتر باعث پوسیدگی آن می.شود. بنابراین فیلتر شنی باید در مکانی دور از عبور و مرور افراد نصب شود.
7. در انتخاب پمپ قبل از فیلتر از شرکت سازنده مشاوره بگیرید تا از نظر فشار و شدت جریان مناسب باشد.
8. در هنگام تعویض لاین پمپ قبل از صافی شنی را خاموش کنید.
9. هنگامی که پمپ قبل از فیلتر را روشن می کنید شیر هوای نصب شده در بالا را باز کنید.
10. فشار ورودی به صافی شنی نباید بیشتر ۵ الی ۷ بار باشد.
11. استفاده از فشار شکن در ورودی فیلتر در مواقعی که آب ورودی فشار زیادی دارد مورد نیاز خواهد بود.
12. اگر قرار است مدت زیادی از فیلترشنی استفاده نشود بهتر است آب داخل آن تخلیه شود.
13. از سالم بودن شیرهای دستگاه اطمینان حاصل کرده و آنها را به صورت مستمر چک کنید.
14. به هیچ عنوان نباید از مواد شوینده اسیدی در شستشوی صافی شنی استفاده کرد.
15. فیلتر شنی نباید در مقابل نور مستیم آفتاب قرار بگیرد.
16. بعد از نصب سیستم و پر شدن مخزن آن را جابجا نکنید. این موضوع باعث به هم خوردن ترکیبات داخل مخزن و عدم کارکرد مناسب فیلتر خواهد شد.