سپتیک تانک یک سیستم اقتصادی است که برای تصفیه جزئی فاضلاب تولید شده از املاک خانگی و ساختمان های تجاری که به سیستم فاضلاب اصلی متصل نیستند استفاده می شود. 

سپتیک تانک، ساده ترین نوع تصفیه خانه تک واحدی است که به منظور پیش تصفیه فاضلاب استفاده شده و در بخش های مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی کاربرد دارد. مخزن سپتیک می تواند از جنس پلی اتیلن، بتنی و فایبرگلاس به صورت عمودی و افقی ساخته شده و به صورت دفنی یا روکار نصب و اجرا   می شود.

یا به عبارتی سپتیک تانک یا چاه سپتیک مخزنی است که قبل از ورودی فاضلاب به چاه جذبی قرار می‌گیرد و اجازه نمی‌دهند فاضلاب به‌طور مستقیم وارد آن شود. 

کاربرد سپتیک تانک

 — پیش­ تصفیه و تصفیه فاضلاب­ های بهداشتی واحد های مسکونی، مجتمع ­های تجاری و اداری، هتل ­ها و رستوران­ ها
 — استفاده از آن به عنوان مخازن سازه ای تصفیه خانه های هوازی و بی هوازی
 — استفاده در تصفیه مقدماتی فاضلاب‌ های بزرگ جهت کاهش بار آلی و پیش تصفیه تصفیه خانه های فاضلاب شهری
 — تصفیه مقدماتی مجتمع های تجاری، اداری و کمپ های کارگری
 — تصفیه فاضلاب خروجی از مجتمع‌ های مسکونی جهت ورود به چاه جذبی و …
 — منبع ذخیره فاضلاب و استفاده به عنوان مخزن متعادلساز و مخزن پمپاژ ورودی تصفیه خانه ها
 — حذف ذرات، چربی­ ها و روغن­ های آلوده موجود در فاضلاب رستوران ­ها و سالن­ های غذاخوری
 — بالانس و پمپاژ فاضلاب در سیستم­ های تصفیه فاضلاب
 — تصفیه فاضلاب بی هوازی مراکز مسکونی، اداری و تجاری پیش از ورود به منابع دریافت کننده فاضلاب
 — استفاده در ایستگاه پمپاژ فاضلاب جهت جمع آوری فاضلاب
 — قابل نصب و بهره برداری در ساختمان های اداری، مسکونی، شهرک صنعتی و کارخانه ها و مراکز ورزشی

انواع سپتیک

سپتیک آجری:

نوع آجری با مصالح ساختمانی (آجر و سیمان) ساخته می شود. می توان از بلوکهای سیمانی یا سنگ هم بجای آجر استفاده کرد. بزرگترین عیب این محصول نشت فاضلاب از دیواره و کف آن می باشد که نشان دهنده عدم مقاومت دیواره آن است. پس از گذشت مدتی از ساخت آن، ترک ها و درز های زیادی در کف و دیواره آن ایجاد شده که باعث نشت فاضلاب به بیرون از مخزن و آلودگی خاک اطراف مخزن می شود. با گذشت زمان و جذب این فاضلاب به آب های زیر زمینی باعث آلودگی محیط زیست نیز می گردد. مشکلات این نوع گند انبارها مشکلاتی در ساختار بدنه آن ها می‌باشد زیرا این آجر ها فشار جانبی کمی را می توانند تحمل کنند. حداکثر عمق که میتوانند دفن شوند به ۴ متر محدود می شود که خود نوعی محدودیت به حساب می آید.

سپتیک بتنی 
 

در بین انواع این محصولات نوع بتنی از جنس بتن با عیار 300-400 کیلوگرم بر مترمکعب ساخته می شود. عیار کمتر بتن باعث افزایش نفوذ پذیری و خوردگی می گردد . استفاده از عیار بالاتر از این محدوده هم در هنگام سردشدن بتن ترک هایی در آن ایجاد می کند. مهمترین عیب در نقشه اجرای سپتیک بتنی نفوذپذیری و نشت فاضلاب از بدنه و درزها است . در نوع بتنی پیش ساخته نفوذ فاضلاب به درون دیواره خوردگی و تخریب بتن را شدیدتر کرده است. در طراحی نوع بتنی باید آلودگی خاک و محیط زیست مدنظر قرار گیرد.
PH فاضلاب درون مخزن تا حدودی اسیدی و PH بتن به کار رفته کاملاً قلیایی است ، تضاد این دو در مقدار نفوذپذیری بتن نقش بسزایی دارد. قیمت مخزن Septic بتنی پیش ساخته به عوامل متعددی بستگی دارند و نیاز به عملیات ساختمانی سخت و طاقت فرسا دارد. ابعاد آن هم به عوامل مختلفی از جمله دبی فاضلاب و حجم فاضلاب در شبانه روز و محل نصب آن و خاک آن محل بستگی دارد. مراحل ساخت نوع بتنی دشوار و زمان بر است ولی پوشش ضد اسید آنها ، این مخازن را نسبت به نوع آجری مورد توجه قرار میدهد.

سپتیک تانک پلی اتیلنی دفنی:

در بین انواع این محصولات نوع پلی اتیلن از مهمترین ماده در سیستمهای فاضلاب به این روش است .مقاومت بالا در برابر خوردگی، آب بندی کامل، سرعت بالای ساخت و نصب مهمترین ویژگی آنها می باشد. مواد اولیه گرید ۸۰ یا ۱۰۰ بوده که دانسیته گرید ۱۰۰ آن ۹۴۵/۰ گرم بر سانتیمتر مکعب است. از مخزن پلی اتیلن دوجداره به صورت دفنی یا غیردفنی تشکیل شده است. دارای پروفیل یکپارچه از نوع اسپیرال جهت تقویت سازه هاست. دارای عدسی با تیکنس ۴ تا ۵ mm, ضخامت عدسی ها ۶ تا ۴ cm دارای ورودی و خروجی ها رینگ و فلنچ می‌باشد.

 

مهمترین مزایای نوع پلی اتیلنی عبارتست از :

 

• سهولت در حمل و نصب

• سرعت ساخت، نصب و راه اندازی بالا

• مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و پوسیدگی

• عدم نیاز به عملیات ساختمانی در محل برای ساخت

• امکان دفن در زیرزمین با هدف انتقال ثقلی فاضلاب

• امکان جابجایی حتی چند سال پس از نصب و راه اندازی اولیه

• آب بندی کامل جهت جلوگیری از نشت فاضلاب به محیط اطراف

• سهولت بهره برداری و تخلیه لجن از گندانبار به سبب دارا بودن دریچه‌ های تخلیه و بازدید

چگونگی عملکرد سپتیک تانک

سپتیک تانک یک محفظه زیر زمینی است که از بتن ، فایبرگلاس یا پلی‌ اتیلن ساخته می شود که از طریق آن فاضلاب خانگی برای تصفیه اولیه به داخل این مخازن سرازیر می شود. فرآیندهای بی هوازی باعث کاهش مواد جامد و آلی می شود اما راندمان عمل تصفیه و گند زدایی در حد متوسط است. این سیستم از جنس پلی اتیلن نوعی از تاسیسات ساده تصفیه فاضلاب در محل هستند.
پس از ورود فاضلاب به قسمت اول سپتیک تانک ، مواد معلق سنگین تر از آب به دلیل چگالی بیشتر به سمت پایین حرکت کرده و در کف ته نشین می شوند. چربی و سایر اجرام سبک نیز بر روی سطح شناور می شوند. از آنجایی که ارتباط بین قسمت نخست و دوم به گونه ای است که اجرام شناور و مواد ته نشین شده امکان عبور ندارند بنابراین تنها آب صاف و مواد محلول وارد قسمت دوم می شوند.
فعالیت بیولوژیکی باکتری های بی هوازی ضمن تجزیه بیش از 95 درصد اجرام گیر افتاده در قسمت اول به عناصر ساده تر، از مواد آلی محلول در قسمت دوم نیر تغذیه کرده و عامل تجزیه آنها نیز به عناصر ساده تری مانند گاز متان و … می شوند. پس از کم شدن مواد آلی آلاینده موجود در فاضلاب بخشی از باکتری ها به دلیل کم شدن خوراک می میرند و البته بقایای آنها داخل مخزن خود غذای جمعیت باقی مانده می گردد.
در خروجی قسمت دوم نیز برای اطمینان، فرایند جداسازی مجددا صورت می پذیرد. کلیه گازهای تولید شده در مخزن سپتیک می بایست از طریق هواکش یا ونت و از طریق لوله کشی در بلندترین نقطه ساختمان رها شوند. محل نصب سپتیک تانک می بایست به گونه ای باشد که متناسب با نیاز در دوره های زمانی معین امکان تخلیه لجن از کف مخزن سپتیک وجود داشته باشد. هنگام تخلیه با لجن کش همیشه می بایست مقداری از لجن در کف سپتیک باقی بماند تا جمعیت باکتری های بی هوازی به حدی باشد که اختلالی در فرآیند تجزیه بیولوژیکی فاضلاب پیش نیاید.

تخلیه سپتیک تانک پلی اتیلن (لجن زدایی)

پسماندهایی که توسط تصفیه بی هوازی تجزیه نمی شوند باید در نهایت به گونه ای از مخزن خارج شوند. لجن خارج نشده به همراه آب مستقیماً وارد زمین زهکشی شده می شوند که این امر باعث ایجاد بوی نامطبوع خواهد بود. این نه تنها برای محیط زیست مضر است بلکه سرریز شدن لجن به درون زمین زهکشی باعث مسدود شدن لوله ها و یا تخلخل و پوکی خاک را کاهش می دهد. هزینه تعمیرات و جمع آوری در این موارد که لجن وارد لوله های زهکشی می شود زیاد خواهد بود. زمانی که این مخزن خالی می شود ، لجن جمع شده با پمپ از مخزن خارج می شود.

زمان تخلیه

هر چند وقت یکبار این دستگاه باید تخلیه شود که این امر به حجم مخزن ، میزان مواد جامد غیر قابل تجزیه ورودی و دمای محیط بستگی دارد. برخی از مسئولین وزارت بهداشت تخلیه مخازن در فواصل کوتاه را ضروری دانسته و دیگر مسئولین نیز معتقدند که این موضوع باید به تصمیم بازرس ویژه وزارت بهداشت سپرده شود. بسته به تعداد نفرات موجود در ساختمانی که مجهز به این سیستم است در بعضی از سیستم ها نیاز به تخلیه هر چند سال یا زودتر دارند. در حالیکه در برخی دیگر ممکن است نیاز به تخلیه بین ۱۰ تا ۲۰ سال باشد. یک سیستم قدیمی تر با مخزن کوچکتر که توسط خانواده نسبتا بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد نیاز به تخلیه خیلی بیشتر و سریعتر از سیستم جدیدی است که فقط توسط چند نفر استفاده میشود. پس از هر بار تخلیه مخازن و هنگام پر شدن تدریجی مخزن ، مجدداً به سرعت تجزیه بی هوازی از سر گرفته می شود.

نکته خیلی مهم :

توجه داشته باشید که این مخازن در زمان تخلیه توسط تیم مربوطه خدماتی تخلیه چاه ، نباید به طور کامل خالی شوند. علت این امر این است که بایستی کمی  از مواد و فاضلاب جامد حل شده در مخزن دست نخورده بماند تا برخی از میکروبها در محل باقی بمانند و  فرآیند تخریب بی هوازی به سرعت ادامه یابد. یک مخزن خالی ممکن است در اثر فشار هیدرواستاتیک اصطلاحا Oval یا بیضی شده(تغییر شکل دهد) و آسیب ببیند و باعث شود تا مخزن تا حدودی از سطح زمین شناور شود. این اتفاق بخصوص در مناطقی که دچار وقوع سیل می شود و یا در مناطق مرطوب مانند شمال کشور اتفاق می افتد.

 

عوامل موثر در کاهش عمر سپتیک تانک

 ریشه های درختان و بوته ها ممکن است بیرون مخزن یا اتصالات و لوله های منطقه زهکشی شده را مسدود و یا دچار پارگی و آسیب کند.یکی از علل ضعف سپتیک بتنی این است که درختانی که بطور مستقیم در مجاورت مخزن بتنی قرار دارند با افزایش سن سیستم قادر به نفوذ در آن هستند. در نتیجه بتن شروع به ایجاد ترک و نشت های کوچک می کند. ریشه های درختان هم به دلیل نفوذ و انسداد لوله های زهکشی می توانند باعث ایجاد مشکلات جدی در جریان شوند. بدلیل تأمین مواد مغذی از سیستم ، خود درختان تمایل به گسترش بسیار شدید دارند.

زمین های بازی و ساختمان های انبار ، ممکن است باعث ایجاد خسارت در مخزن و میدان زهکشی شده شوند. از این رو طراحی این مخازن با توجه به این موارد توسط تیم فنی بررسی خواهد شد. در صورت نیاز با در نظر گرفتن بار ترافیکی اعمال شده روی مخزن طراحی و تولید میشوند. طراحی به گونه ای است که در صورت دفن و عبور بار ترافیکی از روی مخازن هیچ گونه تغییر ظاهری در مخزن ایجاد نشود.

 

موارد تاثیر گذار در آسیب به سپتیک تانک

پوشاندن منطقه زهکشی با مواد غیرقابل نفوذ ، مانند پارکینگ یا پیاده رو (با آسفالت یا سنگ فرش) به طور جدی بر کارایی سپتیکهای بتنی تأثیر خواهد گذاشت. این امر احتمالاً به مخزن و سیستم جذب و دفع و اتصالات آن آسیب می رساند. ورود بیش از اندازه آب به سیستم ممکن است باعث اضافه بار و سرریز شود و باعث شکستن سیستم بتنی شود که این امر در نوع پلی اتیلنی هیچ وقت اتفاق نخواهد افتاد.

بارندگی بسیار شدید باران ، بارش سریع برف و جاری شدن سیل از رودخانه ها یا دریا می تواند مانع از کارآیی یک منطقه زهکشی شده شود می تواند باعث پس زدن جریان آب به داخل سیستم شود و باعث ایجاد تداخل در عملکرد طبیعی مخزن می شود. بارندگی ها همچنین می تواند منجر به جاری شدن آب زیر زمینی به داخل مخزن شود. با گذشت زمان ، سلولهای میکروارگانیسمی که بیوفیلم یا زیست لایه نامیده میشوند روی لوله های میدان زهکشی گسترده می شوند. ورود زیست لایه می تواند باعث انسداد لوله ها و سوراخ ها شود.

در اجرای این سیستم تصفیه فاضلاب میتوان به پارامترهای زیر اشاره کرد :

• ظرفیت مورد نیاز

• نوع و سایز ورودی و خروجی

• میزان بار ترافیکی قابل تحمل

• تیکنس(ضخامت) پروفیل بکار رفته در مخزن

• قیمت روز مواد اولیه پتروشیمی

• نوع خانگی یا صنعتی بودن

• تعداد دریچه بازدید، دیوایدر به کار رفته در مخزن

• نوع و سایز رینگ و فلنچ و موفه و لوله تک جداره یا دوجداره

• اجزا و ساختمان تشکیل دهنده سپتیک تانک پلی اتیلن

اجزای سپتیک تانک و ساختمان اصلی سپتیک تانک پلی اتیلن ، مخزن دوجداره پلی اتیلن اسپیرال کاروگیت میباشد. در واقع تمام فرآیندهای تصفیه یک سیستم سپتیک تانک در واحد هایی که درون آن تقسیم شده صورت میگیرد. معمولا این مخازن به صورت دفنی طراحی میشود که میتواند از جنس بتنی ، پلی اتیلن و فایبر گلاس باشد. مخزن سپتیک تانک شرکت سورین سازه از جنس پلی اتیلن سنگین  HDPE میباشد که مقاومت بالای مکانیکی و شیمیایی دارد.

دیواره بدنه این مخازن به صورت پروفیل های دوجداره متناسب با شرایط دفن سپتیک طراحی و تولید می شود. تمام اتصالات و جوش ها به مخزن اصلی به صورت پلی اتیلن صورت میگیرد و کاملا آب بند است و امکان نصب هر ورودی و خروجی و اتصالات را دارا می باشد. مخزن سپتیک از نوع پلی اتیلن به علت ساختاری که دارد در برابر انواع مواد شیمیایی موجود در فاضلاب و مخصوصا اسید تولیدی داخل فاضلاب مقاوم است.

ورودی فاضلاب

شامل لوله ای به قطر دلخواه مشتری میباشد که به داخل مخزن سرازیر میشود.یعنی در واقع به پارت اول سپتیک ورود میکند و معمولا قطر لوله ورودی ۱۱۰ میباشد. اتصالات ورودی عمدتا به صورت رینگ و فلنج به مشتری تحویل خواهد شد.

مخزن اولیه سپتیک تانک

یکی دیگر از مهمترین اجزای سپتیک تانک که بیشترین حجم سپتیک تانک را (۷۰درصد) به خود اختصاص داده است که محل ذخیره فاضلاب که فرصت ته نشینی مواد جامد و معلق را به فاضلاب میدهد.

دیواره جداکننده 

دیوایدرها باعث جلوگیری از ورود لجن و چربی و روغن ها به مخزن دوم میشود و همچنین فضای داخلی سپتیک تانک را به بخش های مختلف تقسیم میکند دیواره های جداکننده معمولا به دیوایدر وسط و یا بافل و بفل میانی هم معروف هستند.

مخزن ثانویه (زلال سازی)

این مخزن که یکی دیگر از مهمترین اجزای سپتیک تانک پلی اتیلنی به حساب می آید ، تقریبا ۳۰ درصد حجم کل سپتیک تانک را شامل میشود و فاضلاب عاری از مواد قابل ته نشینی و شناوری در آن ذخیره میشود.

خروجی ونت هوا 

ونت اصولا در قسمت بالایی سپتیک تانک به دوصورت خمیده یا صاف نصب می گردد و انتقال گازهای هیدروسولفور و متان را که در طی فرایندهای بی هوازی که برای تصفیه فاضلاب تولید میشود را خارج میکند.

دریچه منهول (آدم رو) 

بخش حیاتی اجزای سپتیک تانک هستند و معمولا از دو عدد دریچه به سایز ۵۰۰ تشکیل شده که برای عبور و مرور تکنسین به داخل سپتیک جهت نصب تجهیزات و یا تخلیه سپتیک بکار میرود.

سیستم خروجی فاضلاب 

لوله خروجی بصورت زانو میباشد که زانوی آن مانع از خروج چربی به داخل چاه جذبی فاضلاب میشود و همانند سیفون عمل میکند و سیال را از نواحی پایینی تخلیه میکند. اتصالات خروجی عمدتا به صورت رینگ و فلنج به مشتری تحویل خواهد شد.

لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است.

تماس تلفنی